Split, de parel aan de Kroatische kust
Mijn verkenning start in Split. De stad pronkt op de Unesco Werelderfgoedlijst en dat uit zich als een populaire vakantiebestemming aan de Adriatische Zee. En dat is terecht!
Split is een erg propere stad die voldoet aan de verwachtingen van een actieve toerist. Alhoewel je hier nog geen steps in het straatbeeld spot, komt dat ongetwijfeld nog. Na enkele praatjes met aangename locals merk ik al snel dat het massatoerisme voor- en nadelen heeft voor de plaatselijke bevolking.
De Kroaten zijn echter een ontspannen volk en kennen de definitie van kwaliteit. Als je, zoals ik, jaren in de horeca staat, weet je wat ik hiermee bedoel. Omschrijf het als ‘de kritische klant met oog voor kwaliteit’.
De pittoreske pleintjes en charmante gevels domineren het centrum van de stad. Het drukbezochte Paleis van Diocletianus lokt ook aandachtige Chinezen, Amerikanen en opvallend veel Duitsers. Gelukkig ontdek ik ook de minder platgewalste paden in het centrum waar je opnieuw de rust vindt.
Ik wandel omhoog naar het Marjan Park. Een must do! Op de flanken van een berg heb je een adembenemend zicht over de kust van Split en de Adriatische zee. En met een warme zeebries, zelf in begin oktober, is dat hemels.
Een reis is pas geslaagd met een ontdekkingstocht naar culinaire topadresjes! In Split krijg je een mediterrane keuken voorgeschoteld, met Europese prijzen (lees: tourist proof). Mijn oog valt hier en daar op een leuke, innovatieve horecazaak waar jonge mensen hun creativiteit loslaten. In ‘MakaMaka’ geniet ik van de beste açaí bowl die ik ooit heb gegeten. Mijn versgeperst detox sapje van komkommer, wortel, gember, appel en limoen maakt mijn brunch compleet.
Voor de snoepers onder ons, zoetigheid wordt gepresenteerd in leuke tonnen!
Zadar zindert
Na Split reis ik verder naar Zadar. Ik maak gebruik van één van de vele busverbindingen die de stad verbindt met andere inlandse steden en buurland Bosnië.
En ’t is een aanrader: een busreis is opvallend veel goedkoper dan bij ons! Per 100 km betaal je zo’n vier euro. Je krijgt er een comfortabele reis mét airco voor in ruil.
In Zadar leiden locals en toeristen mij al snel naar de promenade. Het is dé voltreffer bij valavond! Je ziet er studerende studenten, gezelschapspelen, wijntjes en een Instaproof sunset. Ikzelf geniet ook van de neergaande zon met de non-stop zeegeluiden die rondom ons dansen. De promenade verandert letterlijk in een discovloer. Ready to party!
In de kleine straatjes van de stad bedienen ze je hartelijk en lekker. In ‘4 Kantuna’ ontdek ik een heerlijke pizza op de kaart en hoewel restaurant ‘Groppo’ hoog op TripAdvisor aangeschreven staat, blijf ik daar toch op mijn honger zitten. ‘Of was dit omdat hun famous squid niet voorradig was?’
Need to say: de Kroaten missen nog een gevarieerd en lekker ontbijt. Nochtans openen bars en restaurants al hun deuren om 8 uur ’s ochtends. Het blijft voorlopig een gemiste kans.
Ik vind gelukkig wel mijn zin in 'Cogito Coffee' en neem er een heerlijke toast avocado met geitenkaas, tomaat en balsamico. De geitenkaas is 100% lokaal en dat smaak je. Voor wie een echte cafeïneboost nodig heeft, een Kroatische koffie is your lucky shot! Standaard krijg je die met een glas kraanwater geserveerd. Mijn complimenten ook aan ‘La Famiglia’ voor hun frisse caesar salad.
In veel steden popt 'Mlinar Bakeries' op. Het zijn klassieke bakkerijen, maar dan zonder taarten. Ze zijn van ’s morgens vroeg tot diep in de nacht open. De lange wachtrijen bewijzen dat ze ontzettend populair zijn. Hier moet ik naartoe! Ik probeer ‘Burek’, een rond bladerdeeggebak met kaas, vlees of zoets. Het wordt een geslaagd tussendoortje.
Je vindt er ook ‘Pogaca’, zoals focaccia maar dan met zoute vis, tomaat en frisse ui. Je ziet er letterlijk het harde werk om alles vers te serveren. Een absoluut pluspunt!
Maar mag ik dan toch iets opmerkelijks vertellen? Kroaten zijn rokers. Binnen, buiten, op restaurant … je treft ze overal. Like it or not, maar dat moet je erbij nemen.
Split legde de lat hoog, en Zadar kon die niet helemaal overtreffen. Hoewel Zadar zijn charme heeft, ben ik meer overtuigd van het, in vergelijking, grootsere Split.
Mostar met zijn wonderlijke brug
Mijn reisgoesting is er nog steeds en ik beslis om naar het minder bekende Mostar in Bosnië te trekken. ‘Stari Most bridge’ here I come!
Het is gek hoe je op 4,5 uur in een compleet andere wereld belandt. Ik voel onmiddellijk de sporen van de verwoestende burgeroorlog die er in mijn geboortejaar, 1991, heerste. Ik boek mijn verblijf bij een viersterrenhotel nabij ‘the old city centre’ en start van daaruit mijn blitzbezoek.
’s Ochtends trek ik de gloednieuwe gordijnen van mijn hotelkamer open en ik bots op een Katholieke kerk. Want naast Moslims leven er hier ook Christenen. Geloof is naderhand gezien niet zo aanwezig in de stad. Na een quick continental breakfast trek ik op ontdekking.
Ik sta ’s morgens vroeg op de beroemde Stari Most bridge. Nu nog vrij alleen, maar vanaf 9 uur start de massa aan een non-stop marathon over de brug. Ik betrap mezelf erop dat ik de brug een zevental keer oversteek en twee keer koffie drink met zicht op de brug. Vraag me niet waarom, maar het intrigeert mij.
De toeristenshops domineren ook hier het beeld, en vergeet niet te stoppen voor een ijsje of plof neer op een charmant terras. Ik kies voor ‘La Terasa’. Met zicht op de brug voelt het alsof ik op een koninklijk balkon vertoef en dat is puur genieten.
Rond de middag starten locals met een heuse show op en rond de brug. De halsbrekende stunts zijn een echte moneymakers truc waar veel toeristen voor vallen.
Ik zet mijn weg verder naar de hoogste toren waar je meer leert over de oorlog. De beklijvende portretten van vernielingen, victims en survivals maken je stil. Ik ontmoet er een man die mij een filterloze koffie aanbiedt. Wat een uitzicht!
Toegegeven, Mostar heeft mij kippenvel bezorgd. Indrukwekkend hoe de stad de bombardementen van 30 jaar geleden overleefd heeft. Dankzij de wereldwijde steun, met Nederland in het bijzonder, werd ook het erfgoed helemaal hersteld. De wederopstand van de iconische brug liep op tot 13 miljoen euro, maar dat blijkt de moeite waard als je het massatoerisme aanschouwt.
De kraters van de oorlog hebben letterlijk en figuurlijk diepe wonden geslagen. En dat voel je nog steeds. Hier en daar bots je op sterk vervallen gebouwen waarvan de eigenaars wellicht eeuwige oorlogsstrijders blijven. Dat doet mij toch even stilstaan bij hoe wreed de wereld soms kan zijn. Talloze groepen Chinezen en vlagjesvolgers zijn daar duidelijk veel minder mee bezig. Helaas …
Contradictorisch genoeg wisselt de kille gedachte zich af met kleurrijke gevels die mij doen terugdenken aan mijn reis in Cuba (2016) of Kaapstad (2018). Het geeft een gevoel van vrijheid, staat leuk op postkaarten en is een toonbeeld van expressie voor de lokale bevolking.
Met veel indrukken keer ik terug naar het hotel voor een caesar salad en bestel ik, uit nieuwsgierigheid, pancakes met nutella en banaan. God-de-lijk!
Mijn eindhalte in Sarajevo
De volgende dag stap ik op de bus richting Sarajevo. De stad is een stuk groter dan het pittoreske Mostar en de vele zakenlui vallen hier op. Mijn aangename wandeling door de straten van de stad wordt af en toe verstoord door het drukke verkeer. Je kan ook gebruikmaken van de stokoude tramstellen die je doorheen Sarajevo gidsen.
Ligt het aan mij of valt het andere toeristen ook op? Net zoals Kroaten zijn Bosniërs fervente rokers. Soit, het hoort bij de charme van het land denk ik dan.
Sarajevo is een uitgaansstad. Het leven bruist vooral ’s avonds maar dat laat ik aan mij voorbij gaan. Ik keer na een intense trip terug.
Good to know:
Geschreven op 31/10/2019 door Bert